ویروس لوسمی گربه سانان یا Feline Leukemia Virus یکی از علل شایع مرگ و میر در بین گربه ها است. این ویروس برای اولین بار در سال ۱۹۶۴ در اسکاتلند شناسایی شد. FeLV از خانواده رتروویروس و هم خانواده ویروس عامل ایدز در گربه ها می باشد. متاسفانه این ویروس در ایران نیز شیوع بالایی دارد.
این بیماری نوعی سرطان خون به حساب می آید و در اغلب موارد منجر به مرگ گربه می شود. این ویروس با توجه به عملکردی که دارد بر روی مغز استخوان تاثیر می گذارد و با ایجاد اختلال در تولید گلبول قرمز موجب بروز آنمی یا بدخیمی و سرطان خون می شود، همچنین با تاثیری که بر روی گلبول های سفید می گذارد قدرت دفاعی سیستم ایمنی را تضعیف می کند.
راههای انتقال ویروس لوسمی گربه
از مهمترین راه های انتقال این ویروس می توان به موارد زیر اشاره کرد:
- تماس نزدیک و طولانی مدت بین گربه سالم و گربه حامل ویروس از طریق بزاق دهان در گربه هایی که زیاد همدیگر را می لیسند، ادرار و دیگر ترشحات بدن گربه.
- انتقال از طریق جفت به جنین.
باید دقت کنید در بین گربه هایی که از ظروف و خاک مشترک برای غذا و محل دفع استفاه می کنند و گربه های جنگجو امکان انتقال بسیار زیاد است. شیوع ویروس FeLV در بین گربه های خارج از خانه و ولگرد فراوان است.
در خانه هایی که تعداد زیادی گربه با هم در یکجا زندگی می کنند، اگر گربه ای ناقل ویروس باشد براحتی ممکن است گربه های دیگر را مبتلا کند.
در مورد راه انتقال ویروس از طریق جفت به جنین، باید بدانید که معمولا باعث سقط یا مرگ زود هنگام توله گربه می شود، اما اگر توله ای زنده بماند در طول مدت عمرش بدلیل ضعیف بودن سیستم ایمنی مرتب مریض می شود.
علائم ویروس لوسمی گربه
- کم خونی
- ضعف سیستم ایمنی و قدرت دفاعی بدن
- عفونت های قارچی، انگلی و باکتریایی ثانویه
- بزرگ شدن غدد لنفاوی
- اسهال
- کم اشتهایی و ضعف
- اختلالات تنفسی
ممکن است گربه ای مبتلا باشد اما هیچکدام از علائم را بروز ندهد، به این مرحله از بیماری اصطلاحا مرحله خفته می گویند؛ البته لازم به ذکر است که در همین مرحله هم گربه می تواند ویروس را انتقال دهد.
تشخیص ویروس لوسمی
برای تشخیص، هم می توان طریق از تست خون در آزمایشگاه وهم از طریق کیت های ایمنوکروماتوگرافی که اصلی ترین راه برای تشخیص ویروس Feline Leukemia Virus در ایران است پی به این بیماری برد. به این ترتیب که دامپزشک چند قطره از خون گربه را روی نوار کیت ریخته، بعد از چند دقیقه اگر دو خط از نوار کیت قرمز شد جواب مثبت و اگر یک خط قرمز شد جواب تست منفی است.
برای اطمینان می توانید تست آزمایشگاهی نیز انجام دهید. البته باید به مواردی مانند سبک زندگی گربه هم توجه کرد. برای مثال اگر گربه ای به فضای خارج از خانه دسترسی زیادی دارد، حتی اگر جوات تست منفی بود باید چند ماه بعد آزمایش را دوباره تکرار کنید. زیرا ممکن است بیماری در مراحل اولیه بوده باشد و در این مرحله چون تعداد ویروس ها از حد تشخیص تست کمتر است امکان دارد که جواب درست نباشد.
پیشگیری و درمان ویروس لوسمی گربه
در مورد ویروس لوسمی گربه پیشگیری ازاهمیت بسیار زیادی برخوردار است، زیرا هیچ گونه درمان قطعی برای این مشکل وجود ندارد. از مهمترین کارهایی که باید برای پیشگیری انجام داد می توان به موارد زیر اشاره کرد:
- واکسیناسیون گربه های سالم در معرض خطر. (این واکسن در ایران وجود ندارد)
- عقیم کردن گربه.
- عدم دسترسی به محیط خارج از خانه.
- جدا کردن گربه مبتلا از سایر گربه ها.
- جدا کردن ظرف خاک، آب، غذا و محل خواب گربه مبتلا از سایر گربه ها.
اگر امکان جداسازی گربه بیمار را ندارید، حتما گربه آلوده به ویروس را تحت واکسیناسیون پن لوکوپنی، لکسی ویروس و … و برنامه ضد انگلی قرار دهید.
گربه های جوان بیشتر از گربه های بالغ مستعد ابتلا به ویروس لوسمی گربه هستند، بنابراین بهتر است توجه بیشتری به واکسیناسیون گربه های جوان داشته باشید.
این بیماری درمان قطعی ندارد، بنابراین اگر درمانی هم صورت گیرد در مورد عفونت های ثانویه ناشی از ویروس لوسمی یا FeLV خواهد بود. برای گربه هایی که در اثر ابتلا دچار کم خونی شدید می شوند، دامپزشک تزریق خون را تجویز می کند. در موارد حاد می توان از شیمی درمانی نیز استفاده کرد. برای بالا بردن سطح ایمنی بدن در برابر انواع بیماری ها و عفونت های ثانویه استفاده از دارو با مشورت دامپزشک می تواند تاثیر خوبی داشته باشد.
بایدها و نبایدهایی در رابطه با بیماری FeLV در گربه
- انجام آزمایش سالانه بعد از ۶ ماهگی.
- جدا کردن گربه آلوده به ویروس از سایر گربه ها.
- معاینه حداقل ۲ بار در سال گربه مبتلا توسط دامپزشک.
- شستن کامل هر چند وقت یکبار تمامی ظروف مورد استفاده گربه.
- عدم اجازه گردش و پرسه زدن گربه مبتلا در فضای بیرون از خانه.
- ندادن گوشت خام به گربه مبتلا، زیرا احتمال ابتلا به توکسوپلاسموز را افزایش می دهد.
- مراجعه سریع به دامپزشک در صورت مشاهده هرگونه علامت و وضعیت مشکوک.
هرگز تصور نکنید اگر گربه شما در برابر FeLV واکسینه شده است احتمال ابتلا به این بیماری در او صفر خواهد شد، بنابراین بهتر است همواره مراقب گربه تان باشید. شما می توانید با رقیق کردن محلول سفید کننده (یک واحد سفید کننده در ۳۰ واحد آب) محیط خانه را از وجود ویروس پاک کنید، زیرا همانطور که می دانید ویروس ها در محیط خارج از بدن بدلیل شکننده بودن دوام زیادی نخواهند داشت و از بین می روند. در آخر اگر شما فردی مبتلا به ایدز یا تحت شیمی درمانی هستید، بهتر است از گربه مبتلا به FeLV نگهداری نکنید.
