ما در این مطلب به نشانه های دیابت در گربه ها و درمان آن صحبت می کنیم.
دیابت اختلال در متابولسیم چربی، پروتئین و کربوهیدرات ناشی از کمبود مطلق یا نسبی انسولین است. متابولسیم یعنی چگونگی هضم و استفاده از مواد غذایی برای رشد و تامین انرژی، که این فرآیند به میزان بالایی بستگی به مقدار انسولین در بدن دارد.
انسولین هورمونی است که در پانکراس تولید می شود و در عمل گوارش برای تبدیل پروتئین به گلوکز در جریان خون آزاد می شود. بیشتر مواد غذایی که خورده می شود تبدیل به گلوکز می گردد که نوعی از قند خون و یکی از منابع اصلی تامین انرژی بدن است. عملکرد مناسب انسولین باعث می شود ماهیچه ها گلوکز را از سلول های خونی جذب کرده و به انرژی تبدیل کنند.
دیابت ۲ نوع است. کمبود مطلق انسولین که باعث دیابت نوع ۱ می شود، یا اینکه سلول ها پاسخ مناسبی به انسولین نمی دهند که این وضعیت را مقاومت به انسولین یا دیابت نوع ۲ می نامند. در هر دو نوع از تبدیل گلوکز به انرژی در ماهیچه ها و ارگان ها جلوگیری می شود، که نتیجه اش می شود افزایش حجم گلوکز در خون.
در مورد انسان ها دیابت یک بیماری شایع است و در مورد حیوانات خانگی مانند گربه نیز این بیماری نسبتا معمول است. دیابت نوع ۱ بیماری شدیدتری است و برای حفظ تعادل قند در خون وابسته به تزریق انسولین است (دیابت وابسته به انسولین IDDM).
دیابت نوع ۲ یک نوع دیابت غیر به وابسته به انسولین یا NIDDM است که به شکل شایع تری در گربه ها وجود دارد، اما در نهایت گربه هایی که مبتلا به هر نوع از دیابت هستند، برای حفظ تعادل قند خون نیاز به تزریق انسولین دارند. از هر ۱۲۰۰ گربه یکی در طول عمر خود به دیابت مبتلا می شود.
چاقی خطر ابتلا به دیابت را افزایش می دهد. این بیماری بیشتر در گربه های نر پیش می آید. این بیماری اغلب در سنین متوسط و بالا رخ می دهد، اما در واقع ممکن است در هر سنی اتفاق بیفتد.
علائم دیابت در گربه ها و انواع آن
- چاقی
- تشنگی بیش از حد
- ادرار بیش از حد (افزایش هم در تعداد دفعات و هم در میزان حجم ادرار)
- بی اشتهایی
- کاهش وزن
- ضعف در عضلات پشتی
- ضعف در پاهای عقبی
- پوشش چرب همراه با شوره
- کبد بزرگ
- زردی
- بی حالی
- Ketoacidosis (اسید متابولیک ناشی از تجزیه چربی و پروتئین در کبد در واکنش به کمبود انسولین)
- افسردگی
- استفراغ
علل بیماری قند در گربه ها
- گرایش ژنتیکی (معمولا در مورد دیابت نوع l در گربه های جوانتر)
- التهاب لوزالمعده (پانکراتیت)
- رخ دادن هم زمان با برخی از بیماری های خاص
- پرکاری تیروئید
- بیماری کوشینگ
- استفاده از داروهای خاص
تشخیص دیابت ملیتوس در گربه
برای تشخیص بیماری دیابت در گربه ها ، شما باید یک شرح حال کامل از وضعیت جسمانی و سلامتی گربه و شروع علائم و جزئیات آن را به دامپزشک بدهید. او حتما یک آزمایش خون کامل، مشخصات بیوشیمی و آزمایش ادرار را انجام خواهد داد.
این آزمایشات برای تشخیص و درمان اولیه کافی هستند. عموما در بیماری دیابت یک حجم بالا و غیر عادی از گلوکز در خون یا ادرار پیدا می شود. سطح بالای غیر عادی آنزیم های کبدی و عدم تعادل الکترولیت ها نیز شایع هستند. آزمایش ادرار نیز ممکن است سطح بالا و غیر عادی کتون را نشان دهد. تعدادی اختلالات دیگر نیز ممکن مشاهده شود.
مطالعات رادیوگرافی شامل عکسبرداری با اشعه X و سونوگرافی می تواند برای تشخیص همزمان و عوارض بیماری بسیار مفید است. عکسبرداری شکمی و سونوگرافی برای تشخیص سنگ کلیه یا التهاب لوزالمعده و کبد و دیگر اختلالات مرتبط نیز مفید است. اگر مشکوک به بیماری کبد باشد، دامپزشک ممکن است تصمیم بگیرد که نمونه ای از بافت کبدی را برای ارزیابی و آزمایش بیشتر بردارد.
درمان دیابت گربه ها
بیشتر مبتلایان به دیابت بدون عواض زندگی شان مدیریت می شود، اما برای برخی از گربه ها وضعیت دشوارتر است. دامپزشک شما بر اساس وضعیت جاری بیماری یک طرح مدیریتی و درمانی خاص را پیاده می کند. انواع مختلفی از انسولین در دسترس هستند که یک نوع مشخص برای گربه تان توسط دامپزشک تعیین می شود.
به عنوان مثال برخی از بیماران به استفاده روزانه انسولین نیاز دارند و دُز آن براساس وزن، سن، جنس و نیازهای فردی محاسبه می شود. بسته به شدت دیابت، ممکن است نیاز داشته باشید برای تنظیم انسولین، قند خون را بصورت روزانه اندازه گیری کنید.
پس از درمان اولیه، گربه به یک حالت ثابت می رسد. در این زمان اگر گربه مبتلا ماده باشد دامپزشک توصیه می کند که رحم گربه را خارج کنید.
زندگی و مدیریت بیماری دیابت در گربه ها
مدیریت گربه تان در خانه از تلاش های درمانی کمی مهم تر است. گربه به فعالیت روزانه نیاز دارد، اما بهتر است که از فعالیت شدید او جلوگیری کنید. چاقی یکی از عوامل مهم و پرخطر ابتلا به دیابت در گربه ها است و در این وضعیت ممکن است مدیریت دیابت مشکل ساز شود، اما می تواند به آرامی و با دقت زیاد کنترل شود.
از غذاهای نرم و تر باید پرهیز کرد، زیرا با خوردن آنها سریعا گلوکز در بدن انباشته می شود. با این حال، برنامه غذایی گربه را بدون مشورت با دامپزشک بطور ناگهانی عوض نکنید. گربه شما به یک رژیم غذایی سنجیده و کامل نیاز دارد. دامپزشک می تواند به منظور تسهیل مدیریت مناسب دیابت با توجه به تغییرات سبک زندگی و نیازهای گربه یک برنامه غذایی کاملا مناسب را برایتان طراحی کند.
نظارت منظم بر میزان قند خون برای ارزیابی وضعیت کلی این بیماران بسیار مهم است. دامپزشک شما را نسبت به هر دو مورد هیپوگلیسمی (سطح پایین گلوکز) و هایپرگلیسمی (سطح بالای گلوکز) آماده می کند. باید بدانید که هر دو وضعیت در گربه ها دیده می شود.
یک نمودار روزانه و هفتگی از رژیم غذایی گربه، نتایج آزمایش گلوکز، دُز روزانه انسولین و وزن هفتگی داشته باشید. بدون مشورت هیچ دارویی به گربه مبتلا به دیابت ندهید. این گربه ها اگر به درستی درمان شوند و از یک رژیم غذایی مناسب پیروی کنند معمولا طول عمری طبیعی خواهند داشت.
