تکنیکهای بهداشت دهان و دندان حیوان خانگی
در این مطلب مهم نکاتی پیرامون بهداشت دهان و دندان حیوان خانگی را برای شما توضیح خواهیم داد. تصور کنید ماهها و یا سالها به دندانهای خودتان رسیدگی نکرده باشید، حتی تصور دو هفته مسواک نزدن هم برایتان غیرممکن به نظر میرسد. بله دقیقاً همین نیاز، یعنی بهداشت دهان و دندان حیوان خانگی در مورد حیوان خانگی شما هم احساس میشود.
در زمانهای گذشته پیش از آنکه سگها و گربهها حیوانات خانگی باشند رژیم غذایی متفاوتی داشتند، غذاخوردن در طبیعت تا حد زیادی از آسیبها و مشکلات دندانی آنها پیشگیری میکرد اما اکنون سگها و گربهها به حیوانات خانگی بدل شدهاند که رژیم غدایی آنها عمدتاً شامل کنسروها وغذاهای خشک میباشد. به همین دلیل دندانهای آنها در معرض مشکلات و بیماریهای متعددی قرارمیگیرد بنابراین باید همانند دندانهای خود به بهداشت دندان سگ و گربه خود نیز رسیدگی کنید.
آشنایی با دندانهای سگها و گربهها:
سگها و گربهها نیز همانند انسانها در ابتدای زندگی دندانهای شیری دارند که عمدتاً در ۲ هفته اول زندگی پدیدار میشوند و تا ۸ هفتگی کامل میشوند.
- تعداد دندانهای شیری در سگها ۲۸ عدد و تعداد دندانهای شیری در گربهها ۲۶ عدد میباشد.تعداد
- دندان در سگهای بالغ 42 عدد و در گربههای بالغ 30 عدد میباشد.
دندانهای شیری به مرور از ۱۴ هفتگی شروع به افتادن میکنند ودندانهای دائمی جایگزین آنها میشود، دندانهای شیری نسبت به دندانهای دائمی سفیدتر و کوچکتر میباشند. که براساس تعداد دندانهای سگها و گربهها میتوان سن آنها را تخمین زد .
دندانهای دائمی در گربهها تا ۶ ماهگی و در سگها تا ۸ ماهگی کامل میشوند.
فرمول دندانی در سگها و گربهها:
چه مراقبتهایی در خانه برای بهداشت دهان و دندان سگ و گربه باید انجام دهید:
شما به عنوان صاحب حیوان باید از دندانهای حیوان خانگی خود مراقبت کنید و قطعاً مراقبت دائمی شما میتواند از مشکلات و در پی آن، از درمانهای سخت و دردناک جلوگیری کند.
مسواک زدن سگ و گربه:
مهمترین کاری که برای سلامت دندان حیوان خانگی خود باید انجام دهید مسواک زدن روزانه است حتی اگر حیوان شما مقاومت میکند و نمیتوانید روزانه این کار را انجام دهید حتما چند بار در هفته باید این کار را انجام دهید.
برای مسواک زدن صحیح این مراحل را بهتر است طی کنید:
- در ابتدا سعی کنید در محیطی کاملاً آرام که سگ دیگری آنجا نباشد و حیوان هم دچار استرس نباشد یک سوآب یا انگشت خود را به آرامی وارد دهان حیوان کنید و دندان های حیوان را لمس کنید این کار را در روز بصورت آرام و دوستانه چند بار انجام دهید تا حیوان عادت کند.
- سپس میتوانید از خمیردندان مخصوص سگها یا گربهها روی انگشت خود یا سوآب بریزید و روی دندان حیوان بمالید.
- سپس میتوانید همین کار را با مسواک مخصوص حیوانات انجام دهید.
در صورتی که حیوان شما با شما همکاری نمیکند حتما از دامپزشک کمک بخواهید.
نحوه مسواک زدن حیوان خانگی
بایدها و نبایدهای مراقبت از دندانهای سگ و گربه در خانه:
- برای بهداشت دهان و دندان سگ و گربه ، به هیچ عنوان از خمیر دندانهای انسانی برای مسواکزدن حیوان استفاده نکنید چون خمیردندانهای انسانی دارای مقدار زیادی نمک میباشد که در صورت بلعیدن توسط حیوان، مشکلات زیادی برای حیوان ایجاد میکند.
- از اسباببازیهای جویدنی و خوراکیهای مناسب جویدنی مخصوص استفاده کنید فقط مراقب باشید که جویدنیها بسیار سفت یا سخت نباشند که دندان حیوان را دچار شکستگی کنند.
- خمیر دندانهای حیوانات غالباً طعمدار هستند، از خمیردندانی استفاده کنید که حیوان شما طعم آن را دوست داشته باشد.
- علاوه بر طعم خوب، باید توجه داشته باشید که خمیردندان دارای آنزیمهایی باشد که در شکستن پلاکهای دندانی کمککننده باشد.
- حتما پس از تجربهی یک مسواکزدن خوب به حیوان خود، تشویقی یا جایزه بدهید تا برای مسواکزدن بعدی اشتیاق پیدا کند.
دندانها و لثههای سالم چه ویژگیهایی دارند:
- دندانها باید سفید یا شیری رنگ باشند و هیچگونه لکه زرد یا قهوه ای رنگی نداشته باشند.
- لثهها صورتی و سیاه هستند و نباید لکههای قرمز، التهاب و یا خونریزی داشته باشند.
- دهان نباید بوی بدی داشته باشد. بوی بد نشانه عفونتهای باکتریایی یا حتی آبسههای دندانی است.
- حیوان در صورت سالم بودن لثهها و دندانها به راحتی غذا میخورد.
مشکلات دندانی رایج در سگها و گربهها:
- عفونت لثهها
- افتادن دندانها
- زخمهای دهانی
- شکستگی دندانها
- بیماریهای پریودنتال (تمام بیماریهای مربوط به بافتهای نگهدارنده دندان)
- بیماریهای قلبی، کبدی، کلیوی که در اثر عفونتهای دندانی ماندگار اتفاق میافتند.
در صورت مشاهده چه نشانههایی باید سریعاً به دامپزشک مراجعه کرد:
- بوی بد دهان
- بیاشتهایی
- افتادن غذا از دهان
- بلع سخت و دردناک
- کاهش وزن
- تحریک پذیری
- ریزش بزاق
- خونریزی یا التهاب در لثه
دامپزشک چه اقداماتی در راستای سلامت دهان و دندان سگ و گربه شما انجام میدهد:
- زمانی که حیوان شما برای اصلاح مشکلات دندانی خود به دامپزشک مراجعه میکند با توجه به شدت مشکل و وضعیت دندان، اقدام به جرمگیری یا کشیدن دندان یا ترمیم آن میکند.
- زمانی که آسیب به دندان خیلی پیشرفته باشد تنها راه اصلاح آن کشیدن دندان است.
- در صورتی که پلاکها و جرم تارتار (جرم ناشی از ترکیب پلاکها با مواد معدنی) روی مینای دندان ایجاد شده باشند دامپزشک اقدام به جرمگیری دندان حیوان میکند لازم به ذکراست جرمگیری فقط برروی جرمهایی که در بالای لثه قرار دارند، اثرگذار است و در جرمهای زیر لثه تأثیری ندارد.
در صورتی که حیوان شما هر ۶ ماه یکبار یا حداقل سالی یکبار به دامپزشک مراجعه کند احتمال بروز آسیبها و جرمهای ماندگار به مراتب کاهش مییابد.
جرمگیری دندان سگ و گربه:
یک از قادامات مهم جهت بهداشت دهان و دندان سگ و گربه، عمل جرم گیری است.
پیش از اقدام به جرمگیری حیوان باید تحت بیهوشی قرار بگیرد بنابراین آزمایش خون انجام میشود تا از سلامت کبد و کلیه پیش از اقدام به بیهوشی مطلع شویم و همچنین سلامت قلب و محوطه شکمی نیز باید مورد معاینه قرار بگیرد.
- پس از بیهوشی اگر نیاز به تشخیص دقیقتری باشد از رادیولوژی کمک گرفته میشود.
- جرمگیری به معنای تراشیدن جرم از روی مینای دندان است.
- به دلیل خراشهای ایجاد شده روی دندان پس از تراشیدن، دندان باید پولیش شود تا خراشهای ایجاد شده روی مینای دندان محل تجمع پلاکهای دندانی نشود.