همه چیز درباره مرغ مینا
مرغ مینا پرنده‌ای باهوش و زیباست که بسیاری از مردم آن را از انیمیشن سندباد می‌شناسند. در این مقاله می‌خواهیم بصورت علمی و صحیح به این پرندگان جذاب بپردازیم.
میناها گروهی بزرگ از پرندگان شاخه‌نشین متعلق به راسته گنجشک‌سانان و خانواده سارسانان می‌باشند. تمام گونه‌های مختلف مینا بومی قاره آسیا می‌باشند و تنوع شگفت انگیزی از نظر طرح و رنگ در بین گونه‌های مختلف میناها وجود دارد. برخی از این گونه‌ها همچون مینای بالی بدلیل صید از طبیعت و قاچاق برای فروش به عنوان حیوان خانگی بشدت در خطر انقراض قرار گرفته اند، به شکلی که امروزه جمعیتی کمتر از 100 فرد از مینای بالی در طبیعت جزیره بالی باقی مانده است.
مینای بالی .jpg)
اما در بین تمام گونه‌های میناها پرجمعیت‌ترین و گسترده‌ترین پراکنش را مینای معمولی دارد، همان مینایی که به عنوان مرغ مینا اغلب مردم ایران با آن آشنا هستند.
میناها بدلیل هوش زیاد که به تقلید صدا و سخنگویی آنها می‌انجامد از دیرباز بسیار پرطرفدار بوده‌اند اما باید توجه داشت که هیچ یک از میناهای بالغ و جوجه میناهایی که در بازار ایران و پرنده فروشی‌ها بفروش می‌رسند، زاده قفس و اسارت نیستند بلکه همگی دزدیده شده از لانه، صید شده از طبیعت و پرندگان وحشی قاچاق شده هستند.
مطابق قانون هرگونه صید، تجارت و نگهداری از مینای معمولی همانند تمام پرندگان وحشی دیگر جرم بوده و برای آن مجازات و جریمه درنظر گرفته شده است.
جوجه میناها چطور به دست ما می‌رسند؟
جوجه میناهایی که از سنین کم و کاملاً بی دفاع و وابسته به مادر توسط قاچاقچیان از لانه‌هایشان دزدیده می‌شوند بدلیل استرس، گرسنگی، بیماری و تراکم جمعیت تا قبل از رسیدن به دست مشتریان درصد بزرگی از آنها تلف می‌شوند. از بین جوجه‌های باقی مانده در پرنده فروشی‌ها نیز اغلب آنها بدلیل توصیه‌های نادرست فروشندگان و ناآگاهی خریداران در منازل از بین می‌روند.
آنهایی که موفق به رسیدن به سن بلوغ می‌شوند نیز بدلیل عدم رعایت تغذیه ویژه و مخصوص میناها که پایه آن حشره‌خواری است و همچنین عدم توجه به حساسیتهای ویژه متابولیک و تغذیه‌ای، عمر بسیار کوتاهی نسبت به همنوعان آزاد خودشان خواهند داشت و بدلایل مختلف طول عمر این میناها نسبت به طول عمرطبیعی بسیار کوتاه‌تر خواهد بود.
مینای بالی در حال تغذیه بچه خود با حشرات
مینای معمولی که در ایران تنها بومی جنوب شرق کشور می‌باشد، متأسفانه امروزه بدلیل تجارت غیرقانونی حیات وحش و آزاد شدن عمدی (رهاسازی غیرمسئولانه، ناآگاهانه و خودسرانه) یا سهوی (فرار کردن از قفس یا ساختمان منازل) در طبیعت شهرهای مختلف کشور، جمعیت‌های بزرگ غیربومی از این پرندگان در تهران، البرز، جزیره کیش و … پدید آمده است که به رقیبی برای پرندگان وحشی بومی این مناطق بدل شده‌اند.
مینا با رقابت غیرطبیعی با پرندگان بومی مناطق مختلف چه برسر منابع غذایی و چه برسر مناطق لانه سازی و قلمرو، باعث از بین رفتن پرندگان بومی و کاهش نرخ زادآوری آنها می‌شود. و در نهایت جایگاه اکولوژیک آنها را غصب کرده و باعث حذف تدریجی آنها از طبیعت آن مناطق می‌شود.
در علم اکولوژی به گونه‌های غیربومی که با خطای انسانی، وارد یک زیستگاه طبیعی شده و در آن منطقه موفق به زادآوری و ایجاد جمعیت شده و آن جمعیت باعث تأثیر منفی بر جمعیت‌های حیات وحش بومی آن منطقه شود، “گونه مهاجم” گفته می‌شود.
براساس اعلامیه اتحادیه جهانی حفاظت از طبیعت (IUCN) مینای معمولی یکی از خطرناک‌ترین و مخرب‌ترین پرندگان مهاجم در سیاره زمین است که باعث خسارات به تنوع زیستی بومی و کشاورزی انسانی می‌شود.
پس باید دقت شود که تقاضای ما برای خرید میناها نه فقط ظلم و جنایتی در حق این پرندگان زیبا و شگفت‌انگیز است بلکه با وارد کردن آنها به طبیعت غیربومی باعث نابودی پرندگان بومی طبیعت استان‌های مختلف کشورمان خواهد شد. پس با این طمع و خودخواهی ما، از دو جهت آسیب به طبیعت زمین وارد می‌شود. اگر ما با افزایش آگاهی عمومی بتوانیم تقاضا را از بین ببریم، قطعاً با نبود تقاضا، عرضه نیز متوقف خواهد شد.
شرایط نگهداری از مرغ مینا
توصیه صحیح به آن افرادی که از روی ناآگاهی اقدام به خرید مینا کرده‌اند این است که به نگهداری از مینای خود ادامه دهند اما تا جای ممکن تمام دوستان، آشنایان و افرادی که ممکن است با دیدن آن مینا به خرید این پرندگان تشویق شوند را نسبت به حقیقت ماجرا آگاه کرده و آنها را از خریدن مینا منع کنند.
ضمناً از هرگونه انتشار تصاویر و ویدئوهای مینا در فضای مجازی که باعث تشویق و ترغیب شدن مردم به خرید و نگهداری از آن می‌شود، جدا خودداری کنند تا این زنجیره با رفتارهای نادرست ادامه پیدا نکند.
همچنین هرگز تحت هیچ شرایطی خودشان مجدداً اقدام به خرید مینای جدیدی نکنند.
اگر به هر دلیلی قادر به نگهداری از مینای خود نبودید باید چه کاری انجام دهید؟
درصورتی که تحت هر شرایطی دیگر تمایلی به نگهداری از مینای خود نداشتند، به هیچ‌وجه آن را در طبیعت آزاد نکنند و حتماً آن را به اداره محیط زیست شهرستان و یا باغ وحش یا باغ پرندگان موجود در شهر محل سکونتشان تحویل دهند.
با آموزش همگانی و آگاهی بخشی می‌توانیم به تجارت سیاه میناها خاتمه داده و از میناها و سایر حیات وحش بومی ایران محافظت کنیم.
