آشنایی با بیماری دیستمپر سگ
بیماری دیستمپر سگها بیماری ویروسی، واگیردار و خطرناک است. این ویروس به اعضای مختلف بدن از جمله دستگاه تنفس، دستگاه گوارش، سیستم عصبی مرکزی و همچنین بافت چشم حمله میکند.
خوشبختانه به دلیل واکسن آن که در سال 1950 کشف شد این بیماری به ندرت اتفاق میافتد. با این حال سگهایی که واکسیناسیون نشدهاند (به خصوص تولهسگها) میتواند در معرض ریسک ابتلاء به ویروس دیستمپر باشند.
دیستمپر در چه حیواناتی ایجاد بیماری میکند؟
ویروس دیستمپر علاوه بر سگها در حیوانات حیاتوحش از جمله روباه، گرگ، کایوت، راکون، راسو، سمور، موش خرما و فُک ایجاد بیماری میکند. همچنین این ویروس در گربهسانان وحشی مانند شیر، ببر، پلنگ نیز گزارش شده است. پس نتیجه میگیریم که بیماری دیستمپر میتواند جمعیت حیوانات حیاتوحش را به خطر بیاندازد بنابراین باید ارتباط حیوانات وحشی با حیوانات اهلی به حداقل برسد.
علائم بیماری دیستمپر چیست؟
به دلیل اینکه ویروس دیستمپر بر اندامهای مختلف بدن اثر میگذارد، این بیماری دارای علائم زیادی است. در ابتدا علائم بیماری دیستمپر شامل ترشحات آبکی و سپس چرکی از چشمها و بینی است.
سپس تب، آبریزش بینی، سرفه، عطسه و با پیشرفت ویروس و اثر بر دستگاه گوارش علائم بیحالی، کاهش اشتها، استفراغ و اسهال ظاهر میشود.
زمانی که ویروس به سیستمعصبی حمله کند حیوان دچار تشنج*، چرخش به دور خود، کج شدن سر، لرزش عضلات، تلو تلو خوردن، فلجی در بخشی از اندامها و یا فلجی کامل میشود. زمانی که ویروس وارد این مرحله شود احتمال بهبود، کاهش پیدا میکند. با این حال برخی سگهای دارای سیستم ایمنی قوی میتوانند بهبود یابند.
* تشنج شامل حرکات فک (مانند جویدن آدامس)، گاز گرفتن غیر ارادی، سیلان بزاق، حرکت شدید بدن و افتادن روی زمین است.
این بیماری همچنین میتواند باعث چند لایه و ضخیم شدن بالشتک اندامهای حرکتی نیز شود. علاوه بر اینها ویروس میتواند سبب ورم ملتحمه چشم نیز بشود.
در حیوانات وحشی بیماری دیستمپر شباهت زیادی به هاری دارد، لذا حیواناتی که علائم عصبی را از خود نشان میدهند را باید هار درنظر گرفت و با احتیاط به آنها نزدیک شد.
چگونه سگها به دیستمپر ویروس مبتلا میشوند؟
این ویروس از طریق ارتباط مستقیم سگ با ادرار، خون، بزاق و ترشحات بینی حیوان مبتلا به بیماری دیستمپر منتقل میشود. همچنین از طریق هوا با عطسه و سرفه حیوان بیمار و خوردن آب و غذا در ظرف مشترک نیز میتواند باعث انتقال ویروس شود.
درپناهگاهها و مکانی که تعداد زیادی سگ واکسینه نشده حضور دارند ریسک ابتلاء به بیماری زیاد است. مادر بیمار نیز میتواند ویروس را از طریق جفت یا بعد از به دنیا آمدن به وسیله عطسه یا سرفه به نوزاد خود منتقل کند.
چه زمانی باید به دامپزشک مراجعه کنید؟
بلافاصله بعد مشاهدهی علائمی که در بالا ذکر شد به دامپزشک مراجعه کنید. چون این ویروس میتواند به سرعت انتشار یابد و سگتان ممکن است رفتار پرخاشگرانه از خودش نشان دهد.
تشخیص بیماری دیستمپر سگ
آزمایش تشخیص ویروس دیستمپر وجود دارد، اما نتایج آزمایش نمیتواند به تنهایی قابل اعتماد باشد. بنابراین دامپزشک باید علائم را بررسی کند و تاریخچهایی از واکسیناسیون حیوان و محیط زندگیاش در اختیار داشته باشد تا بتواند به تشخیص قطعی برسد.
همچنین بنا به نظر دامپزشک میتوان آزمایشهایی از قبیل شمارش کامل سلولهای خونی، بیوپسی، اشعه ایکس و کشت میکروبی (برای تشخیص عفونت ثانویه) انجام شود.
چه سگهایی به ویروس دیستمپر مبتلا میشوند؟
توله سگ و سگهای بالغی که در برابر ویروس دیستمپر واکسینه نشده اند آسیبپذیرترین هستند، مانند سگهایی که با تاریخچه نامعلوم واکیناسیون هستند و از مراکز پرورش خریداری میشوند.
توله سگهای زیر 7 هفته که مادرشان واکسینه نبودهاند به شدت مستعد ابتلاء به بیماری دیستمپر هستند. همچنین سگهایی که سیستم ایمنی ضعیفی دارند امکان دارد به بیماریهای ثانویه باکتریایی و یا ویروسی مبتلا شوند.
پیشگیری از مبتلا شدن سگ به ویروس دیستمپر:
مطمئن شوید که سگتان دورهی کامل واکسن خود را تمام کند زیرا یک امر حیاتی برای جلوگیری از بیماری سگهاست. توله سگها در سن 6-12 هفتگی که سیستم ایمنی بدنشان ضعیف میشود باید واکسن دریافت کنند.
توله سگ خود را از هر مکانی که احتمال دارد آلودگی وجود داشته باشد تا پایان دوره واکسینایون که حدود 4-5 ماهگی است دور نگه دارید. پارکها نیز میتواند محلی برای ابتلاء به بیماری باشد.
بهداشت را رعایت کنید، اگر ویروس دیستمپر روی سطوح وجود داشته باشد به راحتی به وسیله مواد ضدعفونی کننده از بین میرود. از ارتباط سگتان با حیوانات آلوده و حیوانات حیات وحش جلوگیری کنید.
درمان ویروس دیستمپر سگ:
در حال حاضر دارویی برای از بین بردن ویروس دیستمپر وجود ندارد. درمانهای حمایتی و مراقبهای ویژه از سگ مبتلا به دیستمبر بهترین راه برای بهبود شرایط حیوان است. روش مراقبت و داروهایی که به حیوان داده میشود بستگی به شدت علائم دارد.
دامپزشک میتواند برای جلوگیری از کمبود آب بدن مایع درمانی انجام دهد؛ همچنین تجویز آنتیبیویتیک برای جلوگیری از عفونت ثانویه موثراست. علاوه بر این تجویز دارو برای کنترل استفراغ، اسهال و علائم عصبی حیوان (مانند تشنج) باید انجام شود.
سگ آلوده به ویروس دیستمپر باید به منظور جلو گیری از آلودگی دیگر سگها و همچنین درگیر نشدن خود حیوان با عفونتهای ثانویه از بقیه سگها جدا نگه داری شود.
دیستمپر در 50% موارد بیماری کشندهایی است اما سگهایی که سیستم ایمنی قوی دارد میتوانند این ویروس را پشت سر بگذارند. هنگام روند بهبودی برای جلوگیری از برگشت علائم بیماری سگتان را باید در محیطی تمیز و گرم نگهداری کنید.
سگهایی که بهبود مییابند ممکن است 2-3 ماه ناقل ویروس باشند و بتوانند آن را در محیط انتشار دهد بنابراین باید دقت کنید به منظور جلوگیری از انتشار بیماری تا 3 ماه بعد از بهبودی، از حضور سگ خود در مکانهایی که سگهای دیگر حضور دارند و یا از خرید یا سرپرستی سگ دیگر خودداری کنید.
سگ هایی که بهبود مییابند ممکن است دچار آسیب دائمی سیستم عصبی شوند و بعد از مدتی به خصوص در سنین بالا اختلالات عصبی از جمله تشنج در آنها بروز کند.
اگر نگران ابتلاء خود و نزدیکاننتان هستید باید بگویم با این حال که ویروس دیستمپر شبیه ویروس سرخک در انسان است اما انسان نمیتواند به این بیماری مبتلا شود همانطور که سگها نمیتوانند به سرخک مبتلا شوند.