مشکل واق واق سگ در آپارتمان ها و منازل یکی از بزرگترین معایب نگهداری است. مطمئناً برای‌تان پیش آمده که از جلوی درِ خانه‌ای رد شوید و بشنوید که سگی که داخل خانه است خانه را با واق‌واق روی سرش گذاشته. صدای صاحبش را هم حتماً شنیده‌اید که پشت هم می‌گوید، «بسه! ساکت شو!» این مقاله مختص صاحب این‌جور سگ‌هاست.
چرا سگ‌ها واق‌واق می‌کنند؟
سگ‌ها به دلایل مختلفی واق‌واق می‌کنند: وقتی دنبال بازی‌اند، برای این‌که نشان دهند قصد حمله دارند، برای جلب توجه و وقتی استرس دارند، حوصله‌شان سر رفته یا تنها هستند هم واق‌واق می‌کنند. معمولاً تشخیص تفاوت بین این واق‌واق کردن‌ها کار سختی نیست. مثلاً واق‌واقِ بازی کردن معمولاً بلندتر از واق‌واق تهدید‌آمیز است، سگ تنهایی که حوصله‌اش سر رفته معمولاً چندین دقیقه یا حتا ساعت با ریتمی یکنواخت واق‌واق‌واق می‌کند. سگ‌هایی که از اضطراب جدایی رنج می‌برند موقع واق‌واق کردن واقعاً حس بیچارگی و ناامیدی دارند. ولی نوع واق‌واق کردنی که امروز می‌خواهیم درموردش حرف بزنیم زمانی اتفاق می‌افتد که سگ به چیزی واکنش می‌دهد یا چیزی می‌بیند یا می‌شنود بو این واق‌واق لند و سریع از دهان او خارج می‌شود. معمولاً باسرعت به سمت در یا پنجره‌ای می‌رود که صدا و تصویر موردنظر از آن می‌آید. معمولاً وقتی آن صدا یا تصویر که تحریک‌شان کرده بود از بین می‌رود، آن‌ها هم ساکت می‌شوند، شاید چند واق‌واق کوتاه بکند و بعد برگردد سر کار قبلی‌اش. البته، اگر این صدا و تصویرهای محرک زیاد اتفاق بیفتند، ممکن است بین این واق‌واق کردن‌ها فاصله‌ی چندانی نباشد. ولی اصلاً چرا سگ‌ها این‌کار را می‌کنند؟ ممکن است این رفتار مربوط به تعیین قلمروشان باشد. که البته رفتار خشنی است. البته این به شدتِ واق‌واق کردن‌های سگ‌تان و رفتار او در برخورد با آدم‌ها یا سگ‌هایی که می‌بیند یا می‌شنود بستگی دارد. سگ‌های گله ممکن است این کار را در برخورد با بچه‌ها و دوچرخه‌های اطراف انجام دهند و بعضی از سگ‌ها هم وقتی می‌ترسند حسابی پرسروصدا می‌شوند.
۱. از اوقات‌تلخی کردن با سگ‌تان و دعوا کردن با او خودداری کنید چون بیشتر تحریکش می‌کند.
فکر می‌کنید دعوا کردن سگ‌تان باعث می‌شود دست از واق‌واق کردن بردارد؟ احتمالاً تا الان متوجه شده‌اید با داد زدن «بسه دیگه! ساکت باش!» سگ‌تان دست از این کار برنمی‌دارد. حتا اگر موفق شوید او را آن لحظه ساکت کنید، دوباره دفعه بعدی که همسایه‌ای از جلوی درتان رد شود، این واق‌واق کردن شروع می‌شود. از طرف دیگر، عصبانیت شما عصبانیت او را هم بیشتر می‌کند. دفعه‌ی بعدی که سگ‌تان عصبی‌تر از معمول به نظر رسید، شما خونسردی‌تان را حفظ کنید و به نرمی با او حرف بزنید. شاید همیشه اثر نکند ولی ضرری هم ندارد. سگ شما هر دلیلی که برای واق‌واق کردن داشته باشد، به‌زودی متوجه می‌شوید که عصبانی شدن چاره‌ی کار نیست. باید کمک کنید تا سگ‌تان آسوده‌خاطرتر شود و بتواند بهتر استراحت کند. باید تمرین و ورزش‌های جسمی و فکری لازم برایش فراهم کنید نه این‌که صبح تا شب در خانه نگه‌ش دارید بدون این‌که انرژی‌اش تخلیه شود. توصیه‌ی ما برای سگ‌های سالم و جوان دست‌کم یک ساعت دویدن، گشت زدن و پیاده‌روی است با چندین دست از بازی‌های بگیر و بیار، قایم باشک و سایر بازی‌های هیجانی با جنب‌وجوش بالا.
۲. استفاده از تمرین و اسباب‌بازی‌های جایزه‌دار
غذا باید به دو روش در اختیار سگ‌تان قرار گیرد: به‌عنوان پاداش تمرین و از طریق اسباب‌بازی‌های غذادار. هرچه سگ شما پرانرژی‌تر باشد، به میزان کمتری باید غذای او را راحت و آسان در ظرف غذایش در اختیارش قرار دهید.
۳. مسیر دیدِ سگ‌تان را مسدود کنید.
قسمت دوم این است که او را در معرض تصویرها و صداهایی که باعث تحریکش می‌شود قرار ندهید. پرده‌ها را بکشید یا شیشه پنجره‌ها را مات کنید. اگر سگ‌تان برای نگاه کردن به چشم‌انداز بیرون روی مبل‌ها و اثاثیه می‌پرد، جای مبلمان را تغییر دهید. حتا می‌توانید دسترسی او را به پنجره‌ها با گیت مسدود کنید.
۴. با کمک صدای رادیو و تلویزیون شنیده شدن صداهای بیرون را به حداقل برسانید.
اگر آپارتمان‌تان کوچک است یا از سگ‌تان در محیطی نگهداری می‌کنید که باز است و اتاق جداگانه ندارد، احتمالاً امکان این‌که سگ‌تان را در یک اتاق نگه دارید یا جلوی دید او را ببندید برای‌تان وجود نخواهد داشت. برای آن‌هایی که سگ‌شان به شدت به محرک‌های بیرون واکنش می‌دهد، مخصوصاً آن‌ها که در آپارتمان زندگی می‌کنند، یک دستگاه وایت نویز (پارازیت سفید) فَن یا رادیویی که موسیقی ملایم پخش می‌کند می‌تواند مفید باشد. دستگاه را جلو در و پنجره‌ای بگذارید که آن صدای محرک معمولاً از آن می‌آید.
۵. وقتی واق‌واق نمی‌کند به او پاداش بدهید.
خوبیِ همه‌ی این تاکتیک‌ها این است که لازم نیست حتماً خودتان آن‌جا حضور داشته باشید تا عمل کنند. البته برای تمرین دادن و اصلاحات رفتاری سگ‌تان باید حتماً یک انسان حضور داشته باشد. وقتی در خانه با سگ‌تان هستید، برایش وقت بگذارید و دقت کنید ببینید چه زمان‌هایی به چیزها واکنش نمی‌دهد یا چه وقت‌هایی درست و آرام واکنش می‌دهد. مثلاً ممکن است یک‌دفعه به مدت کوتاهی هوشیار شود و بعد دوباره دراز بکشد. در هر صورت، به آرامی بگویید «آفرین» یا به رفتار خوبش با یک تشویقی پاداش دهید. وقتی واق‌واق کردن‌های سگ‌تان همیشه غیرقابل‌کنترل و دیوانه‌کننده نباشد، یاد گرفتن رفتارهای جدید برایش ساده‌تر خواهد بود. در این شرایط می‌توانید به او دستور «حالا ساکت باش» را آموزش دهید.
۶. از قلاده‌های ضد واق‌واق استفاده نکنید.
خیلی اوقات درمورد قلاده‌هایی از ما سؤال می‌شود که با پاشیدن نوعی روغن یا یک شوک الکتریکی به صدای واق‌واق کردن سگ‌ها واکنش می‌دهد. ما به‌هیچ‌عنوان این قلاده‌ها را پیشنهاد نمی‌کنیم و برای این کارمان دلایل مختلفی داریم. دلیل اول‌مان این است که این قلاده‌ها مشکل اساسی را هدف قرار نمی‌دهد، مشکلی که می‌تواند بی‌حوصلگی، خشونت، ورزش نکردن، هیجان زیاد یا واکنش‌های قوی به وحشت‌زدگی و از جا پریدن باشد. مشکل سگ شما هر چه باشد، این وظیفه‌ی شما به‌عنوان سرپرست اوست که به آن مشکل توجه نشان دهید و برای برطرف کردنش اقدام کنید. دلیل دوم مشکلات عملکردی این وسایل است. دلیل سوم این‌که حتا اگر این وسیله‌ها درست کار کنند، ممکن است حتا با صداهایی که سگ‌تان آن را تولید نکرده هم واکنش دهند. دلیل چهارم این‌که وقتی رفتاری انگیختگی بالایی داشته باشد که درمورد این نوع واق‌واق کردن‌ها معمولاً این‌طور است، تلاش برای تنبیه کردن معمولاً تلاشی بیهوده است.
۷. درصورت نیاز از متخصص کمک بگیرید.
و دلیل چهارم هم این است. اگر شرایط را برای استراحت سگ‌تان فراهم آورده‌اید، روز او را با ورزش کردن خسته کرده‌اید، تا حد ممکن نور و صدای بیرون را کم کرده‌اید، برای ایجاد رفتار درست در او آموزشش داده‌اید و به رفتارهای درستش پاداش داده‌اید و بااین‌حال هنوز به هیچ‌جا نرسیده‌اید، دیگر وقتش است که از یک متخصص کمک بگیرید. ممکن است سگ شما اضطرابی خاص یا خشونت پیش‌رونده داشته باشد. ممکن است یک مشکل مربوط به سلامتی‌اش او را تا این حد حساس کرده باشد. یک متخصص کاردان از تمام این احتمالات آگاه است و با کمک او احتمال این‌که رفتار سگ‌تان سریع‌تر اصلاح شود بیشتر است.
